آشنایی با بهترین طراحی های روف گاردن
اگر به دنبال راهی برای ایجاد یک فضای سبز و آرام در پشت بام خود هستید، روف گاردن یک راه حل واقعا جذاب و فوق العاده است. این فضاهای سبز را می توان با استفاده از طراحی های مناسب، گیاهان و محصوالت شخصی خودتان به فضایی دوست داشتنی و متمایز تبدیل کرد. دراین مقاله، با روف گاردن و مراحل طراحی و اجرای آن آشنا میشویم.
روف گاردن چیست ؟
روف گاردن که گاهی در تعاریف عامیانه به آن بام سبز نیز گفته می شود، تمام یا بخشی از فضای پشت بام است که توسط گیاهان پوشش داده شده و فضای سبز و پویایی ایجاد کرده است.
احداث روف گاردن در شهرهای بزرگ اهمیت فوق العاده ای پیدا کرده است و ساکنان این شهرها بیش از پیش نیاز به چنین فضاهایی را احساس می کنند. این به دلیل رشد شهرنشینی، ساخت برج ها و ساختمان های بلند و همچنین محدودیت فضاهای سبز شهری در شهرهای بزرگ است. علاوه بر آن وجود چنین فضاهایی در شهرها میزان آلودگی را کاهش داده و شرایط مناسب تری را برای ساکنین آن مهیا می کنند.
یکی از عواملی که به محبوبیت این موضوع، به ویژه در شهرهای بزرگ علاوه بر ایجاد زیبایی بصری، می توان عایق طبیعی (در برابر گرما، رطوبت و صدا)، تنظیم دمای ساختمان، تغییر کاربری فضای مرده و بدون استفاده از پشت بام، ایجاد فضای استراحت و تفریح برای ساکنین، خلق سطوح چشم نواز، افزایش پایداری و مدیریت صحیح آب باران اشاره کرد.
طراحی و اجرای روف گاردن چیست ؟
امروزه مردم به دلیل رشد عمودی شهرها، صنعتی شدن آنها و مشکلات دسترسی به فضاهای باز و محیط های طبیعی، به فضاهای کوچک در محل زندگی خود مانند حیاط، پشت بام، تراس و غیره توجه ویژه ای دارند. به همین دلیل، مهندسان، مشاوران و سازندگان ساختمان اخیراً به طراحی فضاهایی مانند روف گاردن و تراس گاردن توجه زیادی کرده اند. این فضاها مساحت قابل توجهی را به ساختمان اضافه کرده و مکان جدیدی را برای ساکنین آن ایجاد می کنند. در طراحی روف گاردن از المان های زیادی در کنار پوشش گیاهان استفاده می شود. المان های دیگری شامل انواع آبنما، آلاچیق یا پرگولا، فلاور باکس، صندلی و نیمکت، باربیکیو و… است.
اگرچه ممکن است طراحی و اجرای روف گاردن در محیط شهرهای بزرگ که فاقد حیاط و فضای کافی هستند چالش برانگیز باشد، اما این محدودیت نمی تواند نیاز به فضای سبز را از بین ببرد.
یک راه حل جایگزین برای این موضوع، طراحی و اجرای روف گاردن و فضاهای مشابه است. به این ترتیب، از قسمت کم یا بلا استفاده سقف ساختمان به عنوان مکانی استفاده می شود که می تواند به یک باغ سرسبز و دوست داشتنی برای گردهمایی های خانوادگی تبدیل شود.
مراحل طراحی و اجرای روف گاردن
روف گاردن در دو مرحله طراحی و اجرا می شود. مرحله اول شامل کلیه فعالیت های عمرانی، عملیات زیرسازی و زهکشی است. مرحله دوم محوطه سازی است که شامل پیاده سازی تمام عناصر و مبلمان متناسب با طراحی ، از جمله فلاور باکس، آب نما، آلاچیق، صندلی باغ و … است.
نکته قابل توجه این است که طراحی و اجرای روف گاردن باید توسط کارشناسان حرفه ای و متخصص انجام شود که بتوانند با طراحی متناسب با فضا، انتخاب متریال مناسب و استفاده از گیاهان دوست داشتنی و متناسب با اقلیم، محیطی زیبا و دلپذیر در پشت بام خانه ایجاد کنند تا از هدر رفتن هزینه و مشکلات جلوگیری نمایند.
خاک مناسب برای طراحی و اجرای روف گاردن
خاک در روف گاردن باید دارای مواد مغذی لازم باشد تا بتواند به مرور زمان دانه بندی گیاهان و نیازهای غذایی آنها را تامین کند. به دلیل محدودیت های موجود در خاک مانند وزن مخصوص کم و توانایی جذب آب زیاد باید با دقت زیادی انتخاب شود. اگرچه کوددهی میتواند مواد مغذی مورد نیاز گیاهان را تامین کند، به دلیل سختی تعویض خاک در روف گاردن، در ابتدای کار خاک را با دقت بیشتری انتخاب نمایید.
سیستم آبیاری گیاهان در طراحی و اجرای روف گاردن
استفاده از سیستم آبیاری اتوماتیک و قطره ای هوشمند که به عنوان یکی از اجزای کلیدی و مهم در نگهداری گیاهان تلقی می شود، برای حفظ و نگهداری گیاهان و آبیاری در زمان های مشخص ترجیح داده می شود. استفاده از سیستم اتوماتیک آبیاری ضریب ایمنی مراقبت از گیاه را بالا می برد.
نورپردازی در طراحی و اجرای روف گاردن
نورپردازی یکی از اجزای روف گاردن است که به طراحی و جذابیت زیبایی آن کمک شایانی می کند. بسته به فضای ایجاد شده بر روی پشت بام و میزان روشنایی مورد نیاز در هر فضا، می توانیم نوع مناسب و سیستم نورپردازی آن را مشخص کنیم. نورپردازی از بخش های پرهزینه کار است و بسته به نیاز پروژه و توان مالی تعریف و مشخص می گردد.
سیستم ایزولاسیون و کف سازی در طراحی و اجرای روف گاردن
ایزولاسیون عاملی برای جلوگیری از آسیب احتمالی به کف پشت بام است که در صورت رعایت نکردن دستورالعمل ها و مقررات مناسب می تواند آسیب های جبران ناپذیری به ساختمان وارد کند.
متریال و مصالح مناسب برای طراحی و اجرای روف گاردن
فاکتور وزن که هم بر انتخاب متریال و هم بر روش اجرا تأثیر می گذارد، مهم ترین نکته در انتخاب بهترین متریال برای طراحی و اجرای روف گاردن است. برای جلوگیری از مشکلات فنی، ترجیحاً هنگام طراحی سقف ساختمان، بار وزنی را در یک ناحیه متمرکز نکنید. در صورتی که بار وزن در قسمتی از پشت بام متمرکز شود لازم است که به لحاظ فنی تمهیدات لازم در نظر گرفته شود.
زهکشی بستر گیاه در طراحی و اجرای روف گاردن
زهکشی فرآیند حذف آب و املاح اضافی از خاک است زیرا تجمع رطوبت در اطراف ریشه گیاه در نهایت باعث پوسیدگی و نابودی گیاه می شود. به منظور حفظ سلامت ریشه گیاه و حذف آب اضافی که روی سقف جمع می شود و از طریق لوله های خروجی از سطح سقف تخلیه می شود، زهکشی به این دو دلیل بسیار مهم است.
معمولا به دلیل اینکه لوله های مخصوص برای دفع آب مازاد در ساختمان تعبیه نمی گردد، باید آب مازاد را از طریق لوله های آب باران از سطح پشت بام خارج کرد.
عملیات فیلترینگ در طراحی و اجرای روف گاردن
فیلترینگ ،فرآیندی است که برای جلوگیری از رسیدن املاح خاک به لایه های عمیق تر استفاده می شود. که اغلب توسط لایههایی از الیاف انجام میشود و در صورت غفلت از فیلترینگ، بافت خاک تغییر میکند و در نهایت مسیرهای سیستم زهکشی را مسدود میکند. اجرای این بخش به همین دلیل بسیار مهم است.
تجهیزات جانبی در طراحی و اجرای روف گاردن
هنگام انتخاب مبلمان و تجهیزات جانبی در طراحی و اجرای روف گاردن، استفاده مورد نظر از فضا و خواسته های ساکنان مورد توجه قرار می گیرد. رایج ترین مبلمان و تجهیزات جانبی ، استفاده از انواع فلاورباکس ها، آلاچیق و پرگولا، مبلمان باغی، آبنما، باربیکیو و چراغ های نوری و… می باشد.
استفاده هوشمندانه و مناسب از تجهیزات و عناصر موجود بر روی بام، می تواند مکانی اختصاصی و بسیار کاربردی را برای ما ایجاد کند.
استفاده از آلاچیق و پرگولا در طراحی و اجرای روف گاردن
پرگولا و آلاچیق یکی از عناصر بسیار مهم می باشد و با توجه به فضای بام و متراژ مورد نیاز در مدلهای متنوعی ساخته میشوند، که میتوان به آلاچیق چوبی، شیشهای، فلزی و … اشاره نمود.
یکی از رایج ترین انواع آلاچیق چوب است که به دلیل ظاهر متمایز، جذابیت و البته سبکی آن ترجیح داده می شود. از آنجایی که آلاچیق ها به طور دائم و مستقیم در معرض نور خورشید، برف، باران و طوفان هستند، انتخاب مصالح مناسب بسیار مهم است.
استفاده از چوب ترمو که نه تنها از نظر ظاهری بسیار منحصر به فرد است، بلکه در برابر هر نوع شرایط آب و هوایی بسیار مقاوم و بادوام است، یکی از بزرگترین توصیه ها در این زمینه است.
مبلمان فضای باز در طراحی و اجرای روف گاردن
مبلمان فضای باز، که استفاده از آن بسیار رایج است، یکی از اجزای کلیدی در این بخش است، زیرا به ساکنان ساختمان فضای راحتی برای نشستن و استراحت می دهد. ترجیحاً مبلمان فضای باز از موادی ساخته باشد که در برابر شرایط آب و هوا مقاوم باشد تا بتواند در برابر عوامل مختلف مقاومت کند.
اهمیت انتخاب گیاهان مناسب برای طراحی و اجرای روف گاردن
ایجاد فضای سبز هدف اصلی و اجرای یک روف گاردن است. هنگام انتخاب گیاهان، در نظر داشته باشید که گیاه باید دارای ویژگی هایی باشد که باعث دوام بیشتر در آن فضا شود.
به منظور حفظ سرسبزی محوطه پشت بام در طول سال، ترجیحاً گیاهان همیشه سبز برای پوشش گیاهی روف گاردن انتخاب شود. هنگام انتخاب گیاهان، در نظر گرفتن میزان رشد ریشه، سطح تحمل گرما و آفتاب، سطح دوام و پایداری آن در برابر بادهای شدید، بارش برف و باران، از جمله ویژگی های مهم دیگر است.
مزایای طراحی و اجرای روف گاردن
- ایجاد فضای سبز در شهر
- بهبود کیفیت هوا
- ایجاد زیستگاه برای حیوانات و پرندگان
- بهبود سلامت جسمی و روحی
- سازگار با پایداری محیط زیست
- عایق فوق العاده حرارتی و آکوستیکی
- نصب نسبتا آسان
- کاهش استرس
معایب طراحی و اجرای روف گاردن
- هزینه بالا
- افزایش بار وزنی
- نیاز به مراقبت و نگهداری اضافی
